De symbolen van de vier evangelisten die ik geborduurd heb komen uit de Keltische symbolen. Deze symbolen zijn al vanaf het begin van het christendom in gebruikt.
Het waren Ireneus van Lyon circa 150 na Christus † 202. Zij het in iets andere vorm dan in de latere kerkelijke traditie: Matteüs – engel, Markus – arend, Lucas – rund en Johannes – leeuw. En na hem Hippolytus van Rome † 235, zij bedachten, dat deze vier diersymbolen op de evangelisten toegepast konden worden.
Later beschrijft ook Augustinus van Hippo de vier symbolen voor de vier evangelisten, maar weer met een iets ander volgorde Matteüs – leeuw, Markus – engel, Lucas – rund en Johannes – arend. Bij Pseudo – Athanasius en St Jerome vinden we de verdeling van de symbolen over de evangelisten zoals ze uiteindelijk in de christelijke traditie bekend zijn geworden Matteüs – mens/engel, Markus – leeuw, Lucas – rund en Johannes – arend.
De oorsprong van het gebruik van deze symbolen is te vinden in het Oude Testament, in het bijzonder in de visioenen die de profeten hebben ontvangen. De symbolen van de evangelisten vinden hun basis in teksten uit het Oude Testament. In een aantal visioenen van profeten komen vier dieren voor.
Daniël: Hij leefde in Babel ten tijde van de Ballingschap. Daniël kreeg meerdere visioenen. In een daarvan komen vier dieren voor. Maar deze vier dieren komen niet helemaal overeen met de vier symbolen die later voor de evangelisten worden gebruikt.
Ezechiël: De profeet Ezechiël leefde in de zesde eeuw voor Christus. Hij gaf zijn boodschap door aan de ballingen te Babel. Zijn boodschap heeft de vorm van dramatische handelingen, godswoorden en visioenen. In het roepingsvisioen van Ezechiël komen vier dier voor.
Johannes: Tijdens zijn verbanning naar het eiland Patmos krijgt de apostel Johannes meerdere visioenen. In een van die gezichten ziet hij de troon van de allerhoogste, de troon van God. Rondom de troon ziet hij vier dieren. Deze vier dieren zijn de leeuw, rund, het gelaat van een mens en de arend. Ze zijn alle vier tekenen van de Dierenriem. Ze vormen het getal van de kosmos. In deze vier dieren zijn de vier dieren uit het visioen van Ezechiël te herkennen.
De vroege christelijke interpretatie: In de latere christelijke traditie hebben deze dieren een andere betekenis gekregen. Het zijn de symbolen van de vier evangelisten geworden.
Mattheus: Het eerste evangelie, is geschreven door Matteüs. Hij begint met een geslachtsregister, de menselijke stamboom van Jezus Christus. Vanwege dit menselijke begin kreeg Matteüs het symbool mens.
Marcus: Het tweede evangelie is geschreven door Marcus. Aange-zien Marcus aan het begin van zijn evangelie schrijft over Johan-nes de Doper en zijn verblijf in de woestijn en omdat hij ook ver-meldt dat Jezus in de woestijn verbleef is aan Marcus de leeuw toegekend als symbool. In de tijd van Jezus waren er leeuwen in de woestijn.
Lukas: Lukas heeft als symbool het rund gekregen, omdat hij ver-telt over Zacharias die aan het begin van het derde evangelie een offer brengt in de tempel te Jeruzalem.
Johannes: Het vierde en laatste evangelie wordt met een arend of adelaar uitgebeeld. Dit heeft te maken het de hoge filosofische vlucht die deze evangelist neemt om zijn boodschap door te geven. Vanaf een afstand beschrijft hij de boodschap van Jezus Christus en omdat hij met scherpe blik Gods geheimen over het leven doorziet. Johannes schrijft zijn evangelie waarschijnlijk tussen 90 en 95 na Chr.