Motief van de maand 2015

In 2015 ben ik, tijden het textielfestival in Leiden, lid geworden van de merklappen vereniging: Merkwaardig. zij hadden toen het zogenaamde motief van de maand. Elke maand werd er een merklap motief gepubliceerd via de website en het kwartaalblad. dat jaar ontstond mijn eerste Merklap. Deze geborduurd op Aida stof met de kleur oud groen DMC 924. 

De bloemenmand: in het midden. Vaak zie je op oude, maar ook nieuwe, merklappen bloemen in een mand of pot. die bloemen hebben van oudsher een symbolische betekenis. In de mand zie je anjers. Volgens de christelijke legende ontstond de anjer toe de tranen van Maria op de aarde vielen terwijl zij op weg was naar Golgotha ofwel de Calverieberg. Een rode anjer os daarom het symbool van moederliefde.

Vierkant: Het vierkant, linksboven, is het symbool van de natuur. de vier elementen: lucht, vuur, water en aarde. de vier jaarge-tijden: lente, zomer, herfst en winter. De vier noord, oost, zuid en west. Het cijfer vier staat in de christelijke wereld symbool voor de vier evangelisten: Mattheus, Marcus, Lukas en Johannes.

Krans: De krans, rechts en links onder, is als een cirkel het sym-bool van de oneindigheid/eeuwigheid. Het is ook een huwelijks-symbool als hij gedragen wordt door een man en een vrouw. Een krans op het hoofd staat voor overwinning. een bloemenkrans betekend onder andere wijsheid, geluk en vruchtbaarheid. Als er verder geen betekenissen aan gegeven worden kun je daar je initialen en jaartal invoegen.

Alfabetten: Op oude merklappen ontbreekt vaak een aantal letters, bv de: q, x, y en z. Eenvoudig omdat er geen namen bestonden met die letters, voor de i en de j werd één symbool gebruikte, de i. voor de letters u, v en w gebruikte men alleen de v, omdat de u en de v bijna gelijk waren en de w is een dubbele v.

Druivendragers: hiermee worden ook de verspieders in Kanaän, het beloofde land, bedoeld. de twee druivendragers Jozua en Kaleb staan symbool voor het Jodendom en het heidendom. de wonderbaarlijke druiventros duidt op Jezus Christus. Maar deze staat ook symbool voor de wijn van het laatste Avondmaal. Dit motief is uit de 17e eeuw. De druivendragers zijn gekleed in een pofbroek, een wambuis en een hoge hoed met rand.

Schip: In de middeleeuwen was het schip het symbool van de hoop een de vaart van de ziel naar de veilige haven. Als christelijk symbool is het een schip, bemand met Christus en zijn vier evan-gelisten, op deze merklap zijn dat de vier vlaggen. Later werd het een huwelijkssymbool, waarin het echt-paar met een nakomelin-gen werden weergegeven. Soms ziet met achter het schip een klein bootje, wat door een lijn aan de grote boot vastzit. Dit kleine bootje betekend er is een kind overleden, maar in gedachten hoort het er nog steeds bij.

Ruiter te paard: In de christelijke wereld symboliseert een ruiter te paard de goddelijke- en de menselijke natuur van Jezus Christus. In de middeleeuwen was het paard de personificatie van dapperheid, grootmoedigheid, snelheid en vruchtbaarheid.

Spinnende aap: Dit symbool duidt op de eindigheid van het leven. de aap spint de levensdraad. Bij het spinnen kan de draad van het ene op het andere moment worden verbroken. De spinnende aap wordt ook in verband gebracht met de schikgodinnen Clotho, Lachesis en Atropos, die in staat zouden zijn de levensdraad wel of niet door te snijden. Met dit motief wordt ook de deugdzaamheid gesymboliseerd. Spinrokken en spinstok of spinnewiel zijn attributen van de deugd.

Pauwen: in algemene zin is de pauw het symbool van pronkzucht, ijdelheid, weelde en trots. ook is hij de metgezel van hoogmoed. in Engeland staat hij voor koninklijk en ridderlijk optreden. Vanwege het oude geloof dat pauwenvlees nooit bederft of vergaat. Is de pauw het christelijk symbool van sterfelijkheid en Christus opstanding.

Molen en haan: dDe molen komt op merklappen voor odat dit voor velen belangrijk onderdeel van het dagelijks leven was. de molen maalt het koren voor het dagelijks brood. Er zijn vele typen molens op merklappen gevonden, alleen met de wieken in de kruisstand.

Als christelijk symbool staat de haan voor waakzaamheid en boete. Petrus kreeg berouw oen de haan begon te kraaien. De haan hoort ook bij de Noort Europese oppergoed Wodan of Odin. Tevens is de haan een zonnedier, omdat hij het aanbreken van de dag aankondigt.